" Αφιέρωμα στο Boeing CH-47 Chinook "

Το Boeing CH-47 Chinook είναι ένα αμερικανικής κατασκευής μεταγωγικό δικινητήριο ελικόπτερο. Πήρε το όνομά του από την αμερικανική φυλή των Ινδιάνων, Σινούκ.

Κύριος ρόλος του ελικοπτέρου αυτού, είναι η μεταφορά στρατιωτών, εμπορευμάτων, στρατευμάτων καθώς και τοποθέτηση πυροβολικού και ανεφοδιασμός σε κατάσταση μάχης.
Στο πίσω μέρος της ατράκτου, έχει μεγάλη ράμπα φόρτωσης που διευκολύνει την είσοδο φορτίου.

Επίσης διαθέτει στη 'κοιλιά' της ατράκτου, 3 άγκιστρα για εξωτερική μεταφορά φορτίου, όπου μεγάλα εξωτερικά φορτία όπως συστήματα πυροβολικού των 155 χιλ μπορούν να μεταφερθούν με ταχύτητες που φθάνουν τα 120 kts, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το κεντρικό άγκιστρο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά έως 12 τόνων και τα δύο δευτερεύοντα για 7,5 τόνους το κάθε ένα.

Μεταφορά προμηθειών στην Αεροπορική Βάση των ΗΠΑ στο Kunsan της Νότιας Κορέας, το Μάρτιο του 2008

Το Chinook παράχθηκε και μπήκε στις πωλήσεις απο την 'Boeing Vertol' στις αρχές της δεκαετίας του 1960, που πλέον μετονομάστηκε σε 'Boeing Rotorcraft Systems'. Η βασική έκδοση του Chinook, το CH-47, εφοδιάστηκε με 2 turboshaft T53 κινητήρες της Lycoming απόδοσης 2.200 HP ο κάθε ένας, τοποθετημένοι στο πίσω μέρος της ατράκτου και συνδέονται με τους δρομείς με ημιαξόνια. Μεταγενέστερες εκδόσεις του Chinook εφοδιάστηκαν με αναβαθμισμένους κινητήρες Lycoming και αργότερα με κινητήρες της General Electric.

Lycoming T55-GA-712

 Το πρώτο πλήρως εξοπλισμένο Αμερικανικού Στρατού Σινούκ, το CH-47A, μπήκε σε υπηρεσία τον Αύγουστο του 1962 με μεικτό βάρος 33.000 pounds Toν Οκτώβριο του 1966 πέταξε το μοντέλο CH-47B με εξελιγμένους κινητήρες, τροποποιημένες πτέρυγες στροφείων και αρκετές άλλες βελτιώσεις. Η έκδοση "C" μπήκε σε παραγωγή το 1968 με εξελιγμένο κιβώτιο μετάδοσης ισχύος και μεγαλύτερη χωρητικότητα καυσίμου. Η έκδοση "D", παραδόθηκε στον αμερικάνικο στρατό τον Μάιο του 1982, φέροντας 13 μεγάλες τροποποιήσεις/αναβαθμίσεις.

To μοντέλο Βoeing CH-47D International, το οποίο αποτελεί την εξαγωγική έκδοση διαφέρει κυρίως από το βασικό στον κινητήρα ο οποίος είναι ο T55-L-714. To Chinook παράγεται κατόπιν αδείας και από την Ιταλία (Meridionali-Boeing CH-47C) και την Iαπωνία (Κawasaki-Boeing CH-47J). Τα πρώτα 5 CH-47C παρελήφθησαν απο τις ΗΠΑ το 1981 ενώ τα υπόλοιπα 4 το 1988. Τα έτη 1994-95 γίνεται ο εκσυγχρονισμός τους, στην έκδοση "D" ,ο οποίος αφορά κυρίως στην αυξημένη αυτονομία, από 2 ώρες και 30 λεπτά σε 5 ώρες. Έτσι η ονομασία του τύπου γίνεται CH-47D(LR) (=Long Range)

To 2001 αγοράστηκαν απο τον αμερικάνικο στρατό 7 καινούρια CH-47D τα οποία εκτός από βελτιωμένη ισχύ στους κινητήρες (4500 ΗP ο κάθε ένας έναντι 3750 ΗP του προηγούμενου), διαθέτουν εξελιγμένη μονάδα καυσίμου με σύστημα Full Authority Digital Electronic Control (FADEC), radar καιρού και συστήματα αυτοπροστασίας.

Το βαρύ ελικόπτερο CH-47DG εκτελεί μεταφορές προσωπικού, αλεξιπτωτιστών, πυροβολικού, εφοδίων και άλλου στρατιωτικού εξοπλισμού. Σε ειδικές διαμορφώσεις μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για αεροδιακομιδές τραυματιών, αποστολές έρευνας και διάσωσης, μεταφοράς  πυροσβεστών και  εξοπλισμό αντιπυρικής ασφάλειας. Ενώ με την τοποθέτηση "καλαθιού" πέρνει μέρος σε επιχειρήσεις αεροπυρόσβεσης. Η τελευταία γενιά, το CH-47F, με μεικτό βάρος 50.000 pounds, διαθέτει πολλές σημαντικές αναβαθμίσεις, όπως ψηφιοποιημένο έλεγχο πτήσης, ψηφιακό Avionics Architecture System (CAAS) από Rockwell Collins συνδεδεμένο με το BAE Systems: Digital Advanced Flight Control System (DAFCS) καθώς και τροποποιήσεις στην άτρακτο για μείωση των κραδασμών και τροφοδοτείται από δύο turboshaft της Honeywell απόδοσης 4.733 HP ο κάθε ένας.

Το CH-47F μπορεί να εξοπλιστεί με 3 M240 πολυβόλα των 7,62 χιλιοστών και με 2 shoulders windows.

Ένα CH-47F στην άσκηση του ελιγμού Pinnacle

 Ο θάλαμος επιβατών/φορτίου έχει όγκο 42 τετραγωνικών μέτρων και επιφάνεια 21 τετραγωνικών μέτρων, μπορεί να μεταφέρει 33 έως 50 πλήρως εξοπλισμένους στρατιώτες ανάλογα με τη διαμόρφωση των θέσεων, ενώ σε διαμόρφωση ασθενοφόρου μπορεί να εξοπλιστεί με 24 φορεία.

 Ένα ακόμη χαρακτηριστικό των Chinook που πιθανός πολλοί να μην το γνωρίζουν, είναι το γεγονός οτι οι 2 ρότορες/στροφεία που διαθέτει δεν γυρίζουν με την ίδια φορά, αλλά αντίθετα (!), δηλαδή ο ένας δεξιόστροφα και ο άλλος αριστερόστροφα. Αυτός είναι και ο λόγος, για τον οποίο τα Chinook δε διαθέτουν κατακόρυφο ρότορα, που χρησιμεύει ως 'anti-torque' όπως τους αποκαλούμε, χρησιμοποιώντας έτσι ολη τη παραγώμενη δύναμη για άντωση και ώση. Χάριν λοιπόν της ιδιαιτερότητας αυτής, το Chinook θεωρείται απο τα κορυφαία μεταγωγικά ελικόπτερα στο κόσμο -άν όχι το καλύτερο- αφού μπορεί να χειριστεί με επιτυχία φορτία μέχρι 25.000 pounds ακόμη και σε ακραίες καιρικές συνθήκες με δυνατούς πλευρικούς ανέμους, όπου άλλα ελικόπτερα αδυνατούν.

Το αναβαθμισμένο πιλοτήριο του CH-47F διαθέτει MFD-268C3 μονάδες οθόνης πολλαπλών ενδείξεων, CDU-7000 μονάδες οθόνης ελέγχου, PSM-8600 modules διακόπτη του επεξεργαστή, και VPM-8600 μονάδες επεξεργαστή βίντεο. Περιλαμβάνει επίσης ένα ψηφιακό δίαυλο δεδομένων που επιτρέπει την εγκατάσταση ενισχυμένων τεχνολογικών εξοπλισμών τόσο επικοινωνιών όσο και πλοήγησης για βελτιωμένη επίγνωση της κατάστασης, τις επίδοσης της αποστολής, και την ικανότητα επιβίωσης. Διαθέτει το AN/ARC-231 Airborne Communication System της Raytheon το οποίο περιλαμβάνει δύο UHF / VHF AM / FM ραδιόφωνα. Επίσης, άλλη έκδοση του CH-47F περιλαμβάνει το AN / APX-123 (V) Identification Friend or Foe (IFF) (=Αναγνώριση Φίλου ή Εχθρού)

Μια ειδική έκδοση του CH-47, είναι το MH-47. Χρησιμοποιείται απο το US Army Special Operations Command (USASOC), τη μεγαλύτερη υπηρεσία που συνθέτει τις Αμερικανικές Εθνικές Δυνάμεις. Στις τροποποιήσεις που διαθέτει, μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται η δυνατότητα ανεφοδιασμού εν πτήση και το  σύστημα καταρρίχησης με ειδικά γρήγορο σχοινί. Το MH-47G ενσωματώνει όλα τα προηγμένα χαρακτηριστικά του CH-47F με άλλα ακόμη πιο προηγμένα.
Το MH-47G έχει τέσσερις σταθμούς όπλων με 2 M134 πολυβόλα των 7,62 χιλιοστών στο μπροστινό τμήμα του ελικοπτέρου και 2 M240D πολυβόλα των7,62 χιλιοστών στο πίσω μέρος.

Ακόμη, το Υπουργείο Άμυνας των ΗΠΑ, έχει ανακοινώσει πως όλες οι εκδόσεις των Chinook που βρίσκονται σε υπηρεσία, θα είναι πλήρως λειτουργικές μέχρι το 2030 τουλάχιστον, περιλαμβάνοντας και εκσυγχρονισμό αυτών. Το πρόγραμμα εκσυγχρονισμού κάνει λόγο για 550 Chinook (489 νεόκτιστα και ανακατασκευασμένα CH-47F και 61 MH-47G ανακατασκευασμένα).

 ΤΕΧΝΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ CH-47D

Επιχειρησιακή xρησιμοποίηση	E/Π Μέσης Μεταφορικής Ικανότητας
Εταιρεία κατασκευής	Boeing
Κινητήρες	2 Textron Lycoming T55-L-712/714; 3750/4500 HP έκαστος
Συνολικό Μήκος(Μαζί με το στροφείο)	99 feet 9 inc (30,2 m)
Yψος	18 feet (5,7 m)
Πλήρωμα	2 Χειριστές, 2 Μηχανοσυνθέτες
Επιβάτες	44 επιβάτες ή 33 αλεξιπτωτιστές
Ασθενείς επί φορείων	24
Μέγιστη ταχύτητα	170 knots (315 km/h)
Tαχύτητα πλεύσης	120 knots (222 km/h)
Βασικό βάρος	26.000 lbs (11.800 Kgr)
Mέγιστο βάρος	54.000 lbs (24.510 Kgr)
Ωφέλιμο φορτίο	28.000 lbs (12.710 Kgr)
Μέγιστο εξωτερικό φορτίο	28.00 lbs (12.710 Kgr)
Aυτονομία	5 ώρες (α)
Παρατηρήσεις	(α) Ενδεικτικά. Ποικίλει ανάλογα με τις συνθήκες πτήσης και το είδος της αποστολής.

Όσον αφορά το κόστος, ένα ολοκαίνουριο πλήρως εξοπλισμένο CH-47F ανέρχεται στα 29,81 εκατομμύρια $, όπου 21.980.000 $ κοστίζει σαν ελικόπτερο-σαν κατασκευή, οι δύο T55-GA-714A μηχανές κοστίζουν 2.120.000 $ (1,06 εκατομμύρια $ η κάθε μία) και το πακέτο με τα ηλεκτρονικά συστήματα κοστίζει 1.380.000 $. Σύμφωνα με τη Boeing 19 χώρες σε ολόκληρο το κόσμο έχουν για τις στρατιωτικές τους υπηρεσίες εκδόσεις του Chinook, με συνολικά πάνω απο 1200 να έχουν κατασκευαστεί μέχρι το 2012 και μάλιστα έχει ανακοινώσει οτι θα βρίσκονται σε υπηρεσία πέραν απο το 2060 (!).

Χώρες που έχουν το CH-47 Chinook (οι πρώην εμφανίζονται με κόκκινο)

Να αναφέρουμε επίσης οτι εκτός απο στρατιωτικές επιχειρήσεις, τα Chinook, έχουν μετάσχει στους εξής πολέμους:

1) Πόλεμος του Βιετνάμ

Στρατεύματα ξεφορτώνουν από ένα CH-47 στα Cay Giep Όρη του Βιετνάμ, το 1967

2) Πόλεμος του Ιράν

3) Πόλεμος των Νησιών Φόλκλαντ

4) Πόλεμος στο Αφγανιστάν και στο Ιράκ

 

Στρατεύματα ξεφορτώνουν από ένα CH-47 στα Cay Giep Όρη, το Βιετνάμ, το 1967

Στρατιώτες περιμένουν για παραλαβή από δύο CH-47 στο Αφγανιστάν, το 2008

 Τέλος, να αναφέρουμε τα ατυχήματα που έχουν συμβεί με Chinook:

• Στις 14 Ιουλίου του 1977, ομάδα στρατού των ΗΠΑ με CH-47 ελικόπτερο καταρρίφθηκε από δυνάμεις της Βόρειας Κορέας μετά από εκτροπή στο DMZ
• Στις 11 Σεπτεμβρίου 1982 σε ένα airshow στο Mannhein της Γερμανίας, ένα  Chinook (με αύξων αριθμό 74-22292) που μετέφερε αλεξιπτωτιστές του στρατού των ΗΠΑ συνετρίβη σκορπώντας το θάνατο σε 46 ανθρώπους. Μετά απο έρευνα, έγινε γνωστό οτι η συντριβή προκλήθηκε από τη συσσώρευση του "walnut grit", το οποίο χρησιμοποιούνταν ως καθαριστικό εξαρτημάτων, δημιουργώντας ένα παχύ στρώμα πάνω στα έδρανα μετάδοσης. Όπως ηταν αναμενόμενο, διακόπηκε η χρήση του μετά απο αυτό το ατύχημα.
• Στις 4 Φεβρουαρίου 1985, η Βασιλική Αυστραλιανή Πολεμική Αεροπορία (RAAF) με ενα CH-47C (A15-001) συνετρίβη στο Perseverance Dam, Toowoomba, Queensland  της Αυστραλίας Ο Βρετανός πιλότος, FLTLT Charles "Chas" Chubb (RAF) διασώθηκε από το βυθισμένο πιλοτήριο αλλά πέθανε αργότερα στο νοσοκομείο.
• Στις 6 Νοεμβρίου 1986, ελικόπτερα Chinook της British International, συνετρίβησαν στην προσέγγιση προς το Sumburgh Airport, Shetland Islands με αποτέλεσμα την απώλεια 45 ζωών και την απόσυρση του Σινούκ από τις πτήσεις του πληρώματος εξυπηρέτησης στη Βόρεια Θάλασσα.
• Την 1η Μαρτίου 1991, η Major Marie Therese Rossi Cayton σκοτώθηκε όταν το Σινούκ της συνετρίβη μετά από σύγκρουση με έναν 'microwave tower' κατά τη διάρκεια αμμοθύελλας. Ήταν η πρώτη αμερικανική που πέταξε με αμμοθύελλα κατά τη διάρκεια μάχης
• Στις 2 Ιουνίου 1994, ένα Βρετανικό RAF CH-47 κατέπεσε με 25 επιβάτες και 4 άτομα πλήρωμα στη Σκωτία.
• Στις 29 Μαΐου 2001, ένα ROK CH-47D στη προσπάθεια εγκατάστασης ενός γλυπτού στην Ολυμπιακή γέφυρα του Σεούλ στη Νότια Κορέα δεν κατάφερε να απασφαλίσει έγκαιρα το γλυπτό με αποτέλεσμα οι στροφείς του να "βρουν" πάνω στο μνημείο και έτσι η άτρακτος να χτυπήσει πάνω στο μνημείο  και να κοπεί στα δυό. Το ένα κομμάτι της, συνετρίβη πάνω από τη γέφυρα τυλιγμένο στις φλόγες και το άλλο βυθίστηκε στο ποτάμι και τα τρία μέλη του πληρώματος πέθαναν.
• Στις 21 Φεβρουαρίου 2002, ένα MH-47Ε των Ειδικών Δυνάμεων των ΗΠΑ συνετρίβη (χωρίς ανταλλαγή πυρών) στη θάλασσα στις Φιλιππίνες, σκοτώνοντας και τους δέκα στρατιώτες των ΗΠΑ που βρίσκονταν μεσα στο ελικόπτερο.
• Στις 11 Σεπτεμβρίου 2004, ένα CH-47SD του Ελληνικού Στρατού, συνετρίβη στη θάλασσα στα ανοικτά του Αγίου Όρους. Και τα 17 άτομα που επέβαιναν σκοτώθηκαν, μεταξύ των οποίων και τέσσερις ιθύνοντες της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλεξανδρείας.
• Στις 7 Ιανουαρίου 2013, ένα BV-234 N241CH της Columbia Helicopters Inc., συνετρίβη λίγο μετά την απογείωσή του από το αεροδρόμιο στο Pucallpa, Coronel Portillo Province, του Περού. Όλα τα επτά μέλη του πληρώματος σκοτώθηκαν.

 

 

 

Βιβλιογραφία: 1)  http://www.emergencyservices.gr/equipment/service/item/22549-%CE%B5%CE%BB%CE%B9%CE%BA%CF%8C%CF%80%CF%84%CE%B5%CF%81%CE%BF-boeing-ch-47-chinook.html
                        2)http://www.bga-aeroweb.com/Defense/CH-47-Chinook.html
                        3) https://el.wikipedia.org/wiki/Boeing_CH-47_Chinook
                        4)  https://en.wikipedia.org/wiki/Boeing_CH-47_Chinook
                       5)  http://www.boeing.com/defense/ch-47-chinook/
                       6)  https://www.google.gr/search?hl=el&site=imghp&tbm=isch&source=hp&biw=1366&bih=657&q=boeing+ch-47+chinook&oq=boeing+ch-47+&gs_l=img.3.0.0i19l3j0i30i19l3j0i8i30i19j0i30i19l2j0i8i30i19.737.2938.0.4268.6.6.0.0.0.0.502.1161.0j1j4-1j1.3.0....0...1ac.1.64.img..3.3.1158.i4YtiJSFUpM